مواد اطفا حریق

در زمان بروز حوادث آتش سوزی مهم ترین نکته جلوگیری از گسترش و مهار آتش است. این فرایند در یک عملیات اطفا حریق توسط آتش نشان به کمک تجهیزات و مواد اطفا حریق انجام می شود. به طور کلی این مواد شامل :‌

• آب
• کف (فوم)
• پودرهای شیمیایی
• پودرهای خشک
• گاز دی اکسید کربن (CO2)
• ترکیبات هالوژنه
• مواد خفه کننده مانند : خاک و ماسه

در این رابطه می توانید مقاله روشهای اطفا حریق را نیز مطالعه نمایید.

معرفی و آشنایی مواد اطفا حریق

آب ، در دسترس ترین مواد اطفا حریق !

آب یکی از مواد اطفا حریق است که برای کنترل حریق ساده ترین و موعثر ترین روش می باشد که تقریبا تمام افراد با این روش آشنایی دارند ، اما به همان اندازه که استفاده از آب میتواند در اطفاء حریق موثر و تاثیر گذار باشد استفاده نابجا و نادرست از آن نیز میتواند باعث گتسرده شدن آتش و افزایش خسارات شود.

كــف ( فـوم ) :

مواد بعدی که برای اطفا حریق از آن استفاده میشود کف یا فوم می باشد. که کف ها مورد مصرف در اطفاء حریق که انواع پروتئینی آن از تخمیر آلایش های داعمی غیر خوراکی مانند : شاخ ، پشم ، خون و … و اوانع مواد شیمیایی خاص تهییه میشود. و در هنگام پاشیده شدن از سر لوله کفساز با هوا و آب مخلوط شده که حباب هایی را ایجاد میکند. در نهایت این حباب ها باعث افزایش کف میشود. فراوانی و گسترش کف در هنگام استفاده میتواند روی حریق را پوشانده و از رسیدن اکسیژن به آتش جلوگیری کند. همچنین نکته بسیار مهم در استفاده از کف این است که در این روش شما باید سطح آتش را کاملا با مواد کفی بپوشانید تا اکسیژن به آتش نرسد و آتش خاموش شود.

از فوم های آتش نشانی در خودروها و کپسول های فوم استفاده می شوند.

پودر شیمیایی :

در استفاده از مواد شیمیایی که معمولا در این مواد دارای بنیان کربنات ، سولفات یا فسفات می باشند ، که یکی از راه های ساده برای خاموش کردن آتش از طریق خفه کردن آن است. همچنین این ترکیب به راحتی برای اطفاء حریق A , B , B بکار میرود و به همین دلیل در استفاده های عمومی معمولا از این روش و از این خاموش کننده ها استفاده میکنند.اما در این روش مواد شیمیایی روی آتش پاشیده شده و با جلوگیری از رسیدن اکیژن به آتش میشود و میتواند حرارت آتش را پایین بیاورد و آتش به مدت کمی خاموش و کم میشود.

پودر 100 درصد خشک :

اما این مواد پودری برای خاموش کردن آتش سوزی هایی مانند حریق فلزات قابل اشتعال مانند : سدیم ، پتاسیم ، منیزیم و …. بکار میرود که بیشترین مکان مورد استفاده از این خاموش کننده ها در آزمایشگاه ها است.

گاز CO2 :

دی اکسید کربن نیس یکی دیگز از مواد اطفا حریق می باشد که گازی غیر قابل اشتعال ، بی بو ، غیر سمی و سنگین تر از هوا است که دارای الکتریسیه نمی باشد که در مواقع استفاده باعث میشود با تشکیل یک لایه سنگین مقاوم مانع عبور هوا به آتش میشود و آتش را خفه میکند و ب مدت کمی اکسیژن هوای اطراف را کاهش داده و آتش را سرد میکند و درنهایت آتش خاموش میشود.همچنین گاز CO2 براي حريق هاي الكتريكي والكترونيكي بسيار مناسب است.

رایج ترین کاربرد گازهای Co2، کپسول های دی اکسید کربن است. این کپسول ها جهت مهار حریق های الکتریکی استفاده می شوند.

تركيبات هالوژنه ( هالون ) :

هالون ها و یا مواد هالوژن از مشتقات CH4 يا C2H6 می باش که با چند عنصر هالوژنه شامل (I.BR.C1.F ) شده اند ، هالون ها در هنگام استفاده بدون بجای گذاشتن اثرات تخریبی و باقیمانده بر روی مواد و دستگاه ها بسیار موثر و تاثیر گزار می باشد. همچنین هالون ها تا حدودی مشابه CO2 می باشد و چون سنگین تر از هوا می باشن میتوانند به سرعت حریق را پوشانده و از رسیدن اکسیژن به حریق جلوگیری کنند و هالون ها می توانند در هنگام مجاورت با آتش از سرعت واكنش های زنجيره ای بكاهند.

اما ناگفته نماند که استفاده از هالون ها بدلیل اثرات مخرب بر روی محیط زیست چندسالی است که منسوخ شده و استفاده از آنها ممنوع شده است اما برخي شركت ها با ايجاد تغييراتی در بنیان مولکولی آنها توانسته اند دوباره کپسول های هالونی مختلفی را روانه بازار کنند که تاثيرات مخرب زيست محيطی ندارند .

در این رابطه مطالعه کنید : کپسول آتش نشانی هالوژنه چیست ؟